Województwo warmińsko-mazurskie
Koniecwałd (Pomezania) W --->>>
Nowa Wieś (Pomezania) W --->>>
Piorkowo-Zaporowo (k. Chruściela, Warmia) D --->>>
Tarczyny (k. Lidzbarka, Sasinia) W --->>>
Gródki (k. Działdowa, Sasinia) W --->>>
Jezioro Jaczno W --->>>
Jeziora Szurpilskie W --->>>
Dzierwany W --->>>
Suwałki-Szwajcaria (Jaćwież) W --->>>
Benowo (k. Białej Góry, Pomezania)
Kurhany są podobno na terenie tutejszego lenictwa, ale informacja jest niepewna. Na Wzgórzach Benowskich szwedzkie szańce.
Stążki (k. Dzierzgonia, Pomezania) D
Grodzisko
W: F. Mamuszka, Sztum i Ziemia Sztumska, Gdańsk 1985
Święty Gaj (k. Dzierzgonia , Pomezania) O
Grodzisko pomezańskie Cholin.
Babięta Małe (k. Susza, Pomezania) O
Kurhany kultury ceramiki sznurkowej (sprzed ok. 5 tys. lat) w lesie, porośnięte drzewami..
http://priv4.onet.pl/ols/paguns/historia/03.htm
Wieprz, Łanioch (nad Jeziorakiem, Pomezania) O
Kurhany (kultury pucharów zachodniobałtyjskich?)
Sarnówek (nad Jeziorakiem, k. Iławy) O
Kurhany (z przełomu er?)
Weklice (k. Elbląga, Pomezania) D
2 grodziska i kurhan Pogezan z XII-XIII w.
W: Badania archeologiczne w województwie elbląskim 1980-1983, Malbork 1987
Wysoczyzna Elbląska (Pomezania/Warmia) D
Koło Lisich Jarów jest kurhan i wały. W wielu miejscach Wysoczyzny są też wały, grodziska i inne magiczne miejsca o bardzo magicznych nazwach.
Święty Kamień k. Fromborka (Warmia) D
Głaz ofiarny, na którym podobno składano ofiary w intencji rybaków; ma ok. 14 m w obwodzie i wynurzony jest na ok. 1 m ponad wody Zalewu Wilanego, jakie 30 m od brzegu.
Rusy (Rusiny) Warminsko-Mazurskie
Kurhany "zachodniobałtyjskie"
Lidzbark Warmiński ´
Kurhan
W: Rocznik Olsztyński 2, 81
Workiejmy (k. Lidzbarka Warmińskiego)
Był tu kurhan łużycki z nasypem ziemnym i brukiem, z setkami popielnic.
Bogatyńskie-Sportyny (k. Ornety, Pomezania) PAPP
Kurhany
Stolno-Głodówko (k. Ornety, Pomezania) PAPP
5 kurhanów kultur łużyckiej i kurhanów zachodniobałtyjskich
W: A Walu, B. Kowalewska: Kurhan I i II z cmentarzyska w Stolnie..., Warszawa 1999
Rocznik Olsztyński 12/13, 129
Dziadyk (k. Ostródy, Sasinia) PAPP
Kurhan
Tymawka (k. Ostródy, Sasinia) ´
Kręgi kamienne nad jeziorem
Wilkowo (k. Ostródy, Sasinia)
Kręgi kamienne
Szczupliny (k. Rybna, Sasinia) O
Kurhany
Rumian (k. Rybna, Sasinia) W
Grodzisko
Jakże majestatyczne ukazuje się zza wzgórza na rozstaju dróg! Stoi wród pól uprawnych, w większoci porosłe wysoką trawą, można więc w pełnej okazałoci podziwiać jego zgrabny kadłub. Z bliska skojarzenie ze statkiem wzmocnione jest dodatkowo niezbyt wyraną linią dolnego wału (może pozostałocią szańca u podstawy nasypu), przechodzącego w północnej, dziobowej częci w stromo zadarty forpik, którego przeznaczenia trudno mi się domylić. To co widać wewnątrz wałów, niepokojąco przypomina grodzisko w Tarczynach. Miejsca jest tu co prawda znacznie więcej i dosyć, ale majdan jest jaki taki pagórkowato-zapadliskowy, trochę dziwny. Obronnoć grodziska od strony wschodniej też wydała mi się trochę wątpliwa, skoro przeciwległa skarpa dolinki tutejszego strumienia dorównuje wysokocią wałom.
Grodzisko łatwo znaleć między Rumianem a Gutowem, za rozstajem szos do Lubawy.
24.6.00
Księży Dwór (k. Działdowa, Sasinia), Miłuki (k. Biskupca, Galindia) PAPP
Kurhan
Olsztyn (Galindia) O
Na dziedzińcu zamkowym stoją 3 "kamienne baby" - pruskie rzeby kultowe ustawiana przy pochowku, prawdopodobnie posągi bóstw albo inne postaci. Podobne są w pobliskim Barczewie, na drodze z Barcian do Bartoszyc, koło Kętrzyna i Susza. Do 1939 r. Niemcy opisali 18 takich 'bab' na terenie Prus Wschodnich, teraz jest ich nieco mniej.
Redykajny (k. Olsztyna, Galindia)
Odkryto tu kurhan z ok. II w. p.n.e.
Bartąg (k. Olsztyna, Galindia)
Kręgi kamienne
Olsztynek
Kręgi kamienne i kurhan
Kunki (k. Olsztynka, Sasinia) ´
Kręgi kamienne
Świerkocin (k. Olsztynka, Sasinia) O
Nasypy i ciągi kamienne kultury łuzyckiej (wykopaliska UW).
Pielgrzymowo (k. Nidzicy, Galindia)
3 kurhany kultury wielbarskiej, bruki i kręgi kamienne, menhiry.
Bartki, Ważyny (k. Nidzicy, Galindia)
Krąg kamienny
Niedanowo (k. Nidzicy, Galindia) ´
Kilkanacie kręgów kamiennych
Giżycko (Galindia) W
Nad Niegocinem jest tu więte wzgórze Prusów, na którym poniósł mierć Brunon z Kwerfurtu. Z niewysokiego wzniesienia z charakterystycznym placem na szczycie roztacza się wspaniały widok na jezioro i całą okolicę. Szczególnie polecam odwiedziny w lecie, w wietrzny dzień z kłębiastymi chmurami. Trafić tu łatwo niebieskim szlakiem albo pytając o Krzyż Brunona. Można też podpłynąć od jeziora krzyż widać z daleka.
16.8.99
Szczepkowo-Zalesie (k. Nidzicy, Galindia) ´
Bruki i kręgi kamienne
Wierzbowo (k. Nidzicy, Galindia)
Był tu grobowiec z obstawą kamienną kultury amfor kulistych.
Biesowo (k. Biskupca, Galindia) PAPP
Kurhan
W: Rocznik Olsztyński 12/13, 71
Rybno (k. Biskupca, Galindia) D
Kurhan
W: Rocznik Olsztyński 12/13, 259
PAPP
Stanclewo (k. Biskupca, Galindia) O
Grodzisko wczesnoredniowieczne
Tejstymy (k. Biskupca, Galindia)
Kurhan
W: Rocznik Olsztyński 12/13, 105
Węgielsztyn (k. Wegorzewa, Galindia) O
Pruskie grodzisko we wsi
Jez. Orzysz (Galindia) O
Kurhany bałtyjskie nad jeziorem k. Kamieńskich i grodzisko z V-I w p.n.e. w Ostrowiu.
Dybowo (Poj. Ełckie, Galindia) O
Kurhan w pobliżu Jez. Stopka
Ostrykół (k. Ełku, Galindia) D
Grodzisko Stary Szaniec.
Szeligi (k. Ełku, Jaćwież) D
Grodzisko (tzw. Gród)
Wierzbowo (Poj. Ełckie, Jaćwież) D
Był tu grobowiec z obstawą kamienną kultury amfor kulistych.
Gołdap (Puszcza Romincka, Nadrowia) O
Grodzisko pruskie na Pięknej Górze.
http://www.perkuns.slavinet.org/wiesci/07.htm
http://www.goldap.com/galeria.html
Orliniec (Puszcza Romincka, Nadrowia) O
Domniemana piłokalnia przy szlaku E 11.
Suwalski Park Krajobrazowy(Jaćwież):
Suwalski Park Krajobrazowy jest wymarzoną krainą dla miłoników kamieni i kurhanów. Pełen jest wzgórz o naturalnym, archetypowym kształcie kurhanowym (piersi lub brzemienny brzuch Matki Ziemi) i głazów, skupionych nieraz w niesamowite głazowiska, które musiały być jedną z inspiracji dla budowniczych starożytnych konstrukcji kamiennych. Są tu też współczesne usypiska kamienne odtwarzające w uderzający sposób starożytną konstrukcję kurhanową i stare ewangelickie cmentarze otoczone kamiennym murem, zbudowanym dokładnie tak jak robiono to w dawnych, dawnych czasach...
Do Jeleniewa, Turtula, Sidorówki i Smolnik, gdzie zaczynają się szlaki, kursują autobusy z Suwałk.
Wodziłki W
Kurhan
Na Uroczysku Wodziłki, przy żółtym szlaku turystycznym natknąłem się na kopiec kamienny identyczny jak te nad Jez. Jaczno. Jest po lewej od szlaku, przy pierwszym rozwidleniu dróg poniżej Głazowiska Rutka, tam gdzie szlak skręca w prawo ku Jeziorom Szurpilskim.
9.8.01
Bachanowo
Odnaleziono tu resztki nasypów kamiennych 2 kurhanów, niedaleko zielonej ścieżki dydaktycznej do Błaskowizny.
W: Szkice prehistoryczne. Źródła – metody – interpretacje, Toruń 1998
Szeszupka W
2 kurhany
Błaskowizna, Kleszówek, Sidory
kurhany w pobliżu wsi
Jeleniewo
9 kurhanów
Sudawskie (k. Wiżajn, Jaćwież) W
Grodzisko
Na tutejszym stożkowatym wzgórzu Gulberek, o którym opowiadają podobne legendy co o szurpilskiej Górze Kocielnej, było podobno jaćwieskie grodzisko. Wzgórze jest doć wyniosłe, ale tak dokładnie zaronięte, że nie tylko z niego, ale i na nim samym trudno cokolwiek zobaczyć.
Inną osobliwocią wsi jest Szweda Mogiła, położona po drugiej stronie drogi, nieco dalej na płn. Nieduża prostokątna przestrzeń, wydzielona rowem i ziemnym wałem, nie przypomina mi nic znajomego, a ludzie już nie pamiętają czym kiedy była (chyba nie ewangelickim cmentarzem, zważywszy wielkoć i nazwę). Tuż obok, na niedużym wzgórku leży spory kamień, który bardzo by okazale wyglądał, gdyby go postawić...
10.8.01
Romanowce (Poj. Suwalskie, Jaćwież) O
Piłokalnia
Suwałki-Krzywólka (Jaćwież) O
W płd.-zach. częci są kurhany jaćwieskie z VI/VII w. n.e.
W: Wiadomoci archeologiczne 22, 363 (?)
Osinki (k. Suwałk, Jaćwież) D
Grodzisko na wzgórzu Zamczysko, miało niegdy dwie palisady i jaką budowlę drewnianą na szczycie może kultową. Było tu też jaćwieskie cmentarzysko kurhanowe z II-VII w.
W: Wiadomoci archeologiczne 27, 82 (?)
Wiadomoci archeologiczne 29, 195 (?)
Informator archeologiczny 1967, 178
Informator archeologiczny 1968, 193 (?)
Bilwinowo (k. Suwałk, Jaćwież) O
Koło wsi jest podobno cmentarzysko kurhanowe z V-VI w. większe niż w Szwajcarii.
Żywa Woda (k. Suwałk, Jaćwież) O
Bałtyjskie (jaćwieskie) cmentarzysko kurhanowe.
Prudziszki (k. Suwałk, Jaćwież) ´
Cmentarzysko jaćwieskie przy drodze do wsi Suchodoły.
Osowa (k. Suwałk, Jaćwież) PAPP
Koło wsi, 1 km na zach. od Czarnej Hańczy, są cmentarzyska kurhanowe z III-IV w n.e. Pusta i Grędy w pobliżu Jez. Okmin i Ożewo, zwane Pogańskimi mogiłkami (kilkadziesiąt kurhanów).
Korkliny (k. Suwałk, Jaćwież) ´
Kurhany z IV i V w. n.e. (jaćwieskie?).
Wołownia (k. Suwałk, Jaćwież) ´
Kurhan z VI w. n.e. (jaćwieski?).
Rajgrod (Jaćwież)
Grodzisko wczesnoredniowieczne Zamczysko na półwyspie Jez. Rajgrodzkiego.
Jegliniec (k. Szypliszek, Jaćwież) O
Grodzisko
Garbaś (d. woj. suwalskie, Jaćwież) O
Kurhan
Pożegów (d. woj. suwalskie) O
Kurhany "zachodniobałtyjskie
Czarna Buchta (k. Krasnopola, Jaćwież) O
Kurhan (?)
Dwa lata temu znalazłem w tej wsi ciekawy obiekt. Wydaje mi się że jest to kurhan, choć nie wiem jakiej kultury. Miejsce to nie jest nigdzie oznaczone. Jest to kopiec 1-1,5m, na nim za znajduje się kamienna limacznica. Kamienie są prawie zagrzebane. Ułożono je zgodnie z ruchem wskazówek zegara, od najmniejszych po największe. Odstępy między kamieniami są regularne. Najmniejsze kamienie mają około 30cm rednicy, rednie kamienie są dwa razy większe. Ostatni kamień jest dużo większy, to głaz narzutowy na którym można swobodnie stanąć, płaski od góry, umieszczony centralnie na szczycie kopca. W okolicy może być więcej podobnych. 9 km na zachód stamtąd jest cmentarzysko Jaćwięgów. Układ nie może być naturalny, zbyt duża regularnoć ułożenia. Mistyfikację też raczej wykluczam: 1) kamienie są doć duże, 2) są głęboko zagrzebane w twardej, nie przekopywanej ziemi i poronięte mchem (trudno je nawet zauważyć), 3) mieszkańcy nie bardzo wiedzą co to kamienne kręgi. Miejsce jest ciekawe i warto się nim zainteresować. Trzeba znaleć osadę Czarna Buchta nad jez. Gremzdel, a dalej ić główną drogą na zach. Kurhan będzie z 1 km od płn. końca jeziora.
Posejnele k. Sejn (Jaćwież) PAPP
2 km od rodka wsi Giby, na półwyspie u płn. brzegu Jez. Pomorze (przed wsią Posejnele), jest jedno z lepiej zachowanych grodzisk jaćwieskich (zwana piłokalnią, co po litewsku znaczy góra, grodzisko).
Święte Miejsce n. Rospudą (Puszcza Augustowska, Jaćwież) D
Na lewym brzegu Rospudy poniżej wsi Jaki jest tu uroczysko starożytne miejsce kultu. Składano tu ofiary z płótna i jadła na w. Jana i obmywano w więtej Rzeczce (strumyku płynącym do Rospudy z Jez. Jałowa).
Necki Borek (między Białobrzegami a Nettą, k. Augustowa, Jaćwież) O
Cmentarzysko kurhanowe z III-IV w n.e.
W: Wiadomoci archeologiczne 22, 284 (?)
Dręstwo (k. Rajgrodu, Jaćwież) O
Kurhany jaćwieskie.
Kozłówka (k. Rajgrodu, Jaćwież) ´
Kurhan kultury wielbarskiej.
Autorzy haseł na tej stronie:
Czarna Buchta – Łukasz Płaza (Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.)
Olsztyn - Jola Idźkowska (Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.), Dariusz Liszewski i Marek Sodolski
Tarczyny – Tomasz Zaborowski i Marek Sodolski
pozostałe – Marek Sodolski
